Bebek Ve Çocuklarda Uyku Gerilemesi Nedir?

Bebek ve Çocuklarda Uyku Gerilemesi Nedir?

Bebek veya çocukların uyku düzeninde aniden yaşanan kötüleşme dönemleridir. Bu dönemlerde bebekler daha sık uyanır, uykuya dalmakta zorluk yaşar, gece beslenme ihtiyacı artar veya gündüz uykularında değişiklikler görülür.

Bu yazıda bebek ve çocuklarda uyku gerilemesi ile ilgili aşağıdaki konuları ele alacağız:

Uyku gerilemesi nedir?

Uyku gerilemesi neden olur?

Uyku gerilemesi hangi aylarda görülür?

Uyku gerilemesi bulguları nelerdir?

Uyku gerilemesi ne kadar sürer?

Uyku gerilemesi nedir?

Bebek veya çocukların uyku düzenlerinde geçici ve beklenmedik şekilde yaşanan kötüleşme dönemlerdir. Bebekler büyüdükçe uyku düzenlerinde bazı değişiklikler olur. Ancak uyku gerilemesinde değişim ani ve uyku düzeninin bozulması şeklindedir. Bu dönemlerde bebekler anne veya bakım verene daha düşkün olur, daha sık uyanır, uykuya dalmada zorlanır, gece beslenme ihtiyacı artar ve/veya gündüz uykularında değişiklikler görülür.

Uyku gerilemesi neden olur?

Uyku gerilemesinin kesin nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte büyüme, çevre farkındalığında artış ve beyin gelişimi ve motor becerilerin ilerlemesi ile bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Uyku gerilemesi dönemleri sıklıkla bebeğin gelişimsel kilometre taşlarına ulaştığı kritik zamanlara denk gelmektedir.

Uyku gerilemesinin en sık nedenleri:

• Dönme, oturma, emekleme, yürüme ve konuşma gibi gelişimsel dönüm noktası dönemleri,
• Büyüme ve gelişme ile gündüz uyku sayılarının azalması,
• Çevre farkındalığının artması,
• Anne-babadan veya bakım verenden ayrılma kaygısı,
• Bağımsızlaşma isteği,
• Taşınma, yeni bir kardeşinin olması, yatak ve oda değişikliği, tuvalet eğitimi gibi yaşam koşullarında değişiklik dönemleridir.   

Uyku gerilemesi hangi aylarda görülür?

Uyku gerilemesinin en sık görüldüğü aylar 3-5. Aylar, 8-10. Aylar, 12. Ay, 15-18. Aylar, 2 ve 3. Yaşlardır. Ancak her bebek aynı aylarda uyku gerilemesi yaşamaz. Bu aylardan daha erken veya geç olabilir. Bazı bebekler ise belirgin bir uyku gerilemesi bulguları göstermeyebilir.

Uyku gerilemesinin bulguları nelerdir?

Her bebek veya çocuk uyku gerilemesini farklı şekilde yaşar. Bununla birlikte en sık görülen bulgular şunlardır:

• Gece sık uyanma
• Uykuya dalmakta zorluk ya da uykuya direnme
• Uyku öncesi huzursuzluk
• Gündüz uyku süresinin kısalması ya da gündüz uykularını atlama
• Davranış değişikliği, huzursuzluk, sık ağlama
• Anne veya bakım verene bağlılıkta artış
• Sürekli kucakta kalma, emme veya memede kalma isteği

Uyku gerilemesi ne kadar sürer?

Uyku gerilemesi dönemsel ve geçici bir durumdur. Süresi bebek ve çocuklar arasında farklılık gösterir ve birkaç günden birkaç haftaya kadar değişebilir. Bebek onu etkileyen hayatındaki yeni durum ve dönüm noktasına alıştığında uyku gerilemesi genellikle kendi kendine sona erer.

Bebek ve çocuklarda uyku gerilemesi olduğunda ebeveyn ve bakım verenler neler yapmalı?

• Yetersiz beslenme, diş çıkarma, reflü, enfeksiyonlar ve başka birçok durumda bebeklerin uyku düzenleri bozulabilir. Bebeğinizdeki uyku sorununun bu nedenlerden kaynaklanmadığından emin olun. Bu konuda gerekirse destek alın.
• Öncelikle bebeğinizi iyice gözlemleyin ve yaşadığınız sürecin bir uyku gerilemesi yaşadığından emin olun,
• Uyku gerilemesinin gelişim sürecinin bir parçası olduğunu ve geçici olduğunu bilin ve sakin olun,
• Bebeğinizin uyku ortamını düzenleyin. Uyku ortamının uygun ısı ve nemde, sessiz ve karanlık olmasın dikkat edin.
• Bebeğinizin biyolojik ritminin geliştirilmesi ve korunmasına özen gösterin. Bu amaçla gün içerisinde güneş ışığı ile olabildiğince fazla temas etmesini sağlayın.
• Bebeğinizin emekleme, yürüme veya konuşma gibi yeni kazandığı becerileri deneyimlemesi için gündüz daha fazla fırsat verin.
• Bebeğinizin uyku programının yaş ve gelişim düzeyine uygun olup olmadığını kontrol edin.  Gerekirse uyku programında yaş ve gelişim düzeyine uygun düzenlemeler yapın.
• Gerekli durumlarda geçici olarak beyaz gürültü, ninni ve diğer uyku desteklerinden yararlanabilirsiniz. Ancak bebek zihninde destekle uyku arasında bir ilişkilendirme oluşmaması için uyku desteklerini uzun süre devam ettirmeyin.
• Uyku düzeni tekrar oluşuncaya kadar uyku rutinlerinize sadık kalın.
• Kendinizi yorgun veya yetersiz hissettiğinizde destek alın.
• Uyku gerilemesinin 4 haftadan daha uzun sürdüğü ve/veya bebek veya çocukta fiziksel, davranışsal veya gelişimsel başka bulguların eklendiği durumlarda çocuk hekimine danışılmalıdır.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.